Door Simone | 4 juni 2018
Luchtvaartmaatschappij KLM geeft passagiers die first class reizen Delfts blauwe huisjes cadeau, gevuld met jenever van Bols. Het bedrijf geeft deze pittoreske huisjes al sinds 1952 aan passagiers. Het zijn gewilde collector’s items bij een groep enthousiaste verzamelaars. In deze editie van 'Het verhaal achter', vertellen we hoe en waarom de luchtvaartmaatschappij begon met het weggeven van deze huisjes, en welke huisjes je als verzamelaar niet moet missen.
Waarom begon KLM met het weggeven van miniatuurhuizen?
Zoals uit dit verhaal zal blijken, banen hindernissen soms de weg naar een succesvol product. Voordat de Airline Deregulation Act in 1978 van kracht werd, bepaalde de Aeronautics Board (CAB) in de Verenigde Staten het luchtvaartbeleid. Tarieven, routes en zelfs vluchtschema‘s moesten door de regering worden goedgekeurd.
Er bestonden standaardtarieven voor luchtvaartmaatschappijen, dus ze konden niet concurreren op prijs. De CAB voorkwam ook dat vliegmaatschappijen hun klanten relatiegeschenken gaven met een waarde hoger dan 75 cent. Met andere woorden, het was erg moeilijk voor deze bedrijven om zich te onderscheiden van de concurrentie: ze konden de prijs van een ticket niet veranderen en mochten ook geen cadeaus geven.
In 1952 introduceerde KLM Delfts blauwe huisjes om deze strikte regels te omzeilen. KLM noemde deze huisjes geen cadeaus, maar “een laatste drankje van het huis.” Andere luchtvaartmaatschappijen en de regelgevers waren ontstemd, maar KLM had een simpel excuus: “Bestaat er een wet die ons verplicht drankjes in een glas te serveren?”
Leuke weetjes
Aanvankelijk kregen alleen passagiers die first class reisden de huisjes, later de passagiers die business class reisden. Elke miniatuur is maximaal 5,5 bij 10 centimeter met een afbeelding van een echt Nederlands huis. Soms zomaar een huis, maar er zijn ook zeldzame of bijzondere items, zoals het Rembrandthuis en het Anne Frank Huis. De meeste huizen staan in Nederland, behalve nummer 85. Die staat in Willemstad, op Curaçao.
KLM geeft de huisjes nog steeds aan premium passagiers. Niet alleen in Nederland, maar in de hele wereld zijn deze het iconische, must have collectors’ items geworden. Elk jaar komt een nieuw model uit. Momenteel zijn er 97 verschillende huisjes. Er bestaat zelfs een app om je verzameling te organiseren.
In de meeste huisjes, ongeveer 850.000 per jaar, zit jenever van Bols. Ongeveer 150.000 huisjes blijven echter leeg. Die zijn bedoeld voor bestemmingen in het Midden-Oosten waar alcohol verboden is. Vanwege deze regelgeving zijn er ook enkele Delfts blauwe asbakken in de vorm van huisjes op de markt. Als je een sigaret in de sigarettenhouder legt, komt er rook uit de schoorsteen.
De meest gewilde KLM-miniatuurhuisjes
Sommige huisjes zijn alleen weggegeven om bijzondere redenen of aan passagiers die aan speciale voorwaarden voldeden. Dat betekent dat er een aantal zeer zeldzame huisjes bestaan waar verzamelaars veel geld voor over hebben. Bijvoorbeeld: KLM gaf passagiers die in 1962 van Japan naar Amsterdam vlogen, een voucher om het Frans Hals Museum te bezoeken. Alleen bij dat bezoek kregen ze een miniatuur van het museum.
Ook zijn er huisjes die alleen aan bruidsparen werden gegeven als ze reisden met KLM, zoals De Waag in Gouda, en volgens velen het meestgezochte stuk: het Paleis op de Dam.
Andere bijzondere, zeldzame uitgaven zijn Huis ter Kleef in Haarlem, de Ridderzaal in Den Haag, Theater Carré in Amsterdam, het Koninklijk Concertgebouw in Amsterdam, Paleis het Loo in Apeldoorn en een Chinese pagode. Als je een van deze huisjes aan je verzameling wilt toevoegen, moet je minstens een staatshoofd, ambassadeur of hoge diplomaat, lid van het Nederlandse koninklijk huis, directeur van een andere luchtvaartmaatschappij zijn, Platinum for Life-member van het FlyingBlue programma zijn of een miljoen Air Miles hebben. Omdat deze huisjes zo moeilijk te verkrijgen zijn, zijn ze soms meer dan € 2.000 waard.
Het meest gewilde KLM-miniatuurhuisje is het Paleis op de Dam
Meer ontdekken KLM | Delfts blauw
Deze artikelen vind je misschien ook interessant: