Geschiedenis

Een geschiedenis van vrouwen in strips via drie superhelden

Door Simone | 6 november 2019

De stripindustrie niet altijd het lef gehad haar vrouwelijke superhelden de eer te geven die hen toekomt. Maar - naast elke Lois Lane-spanking, Power Girl-kostuums en Spider-Woman-covers - zijn er veel momenten waarop vrouwen hun kracht tonen. Via Wonder Woman, Supergirl en Ms. Marvel, reizen we door de geschiedenis van vrouwen in strips.

Wonder Woman

De Amerikaanse ‘Gouden Eeuw van de strips’ begon in 1938 met de release van Action Comics #1. Stripfans moesten echter tot 1941 wachten op de eerste noemenswaardige vrouwelijke superheld. Naarmate meer mannen de strijd aangingen met de nazi‘s in WO2, ontstond een behoefte aan sterke, maatschappelijk betrokken vrouwen om de kloof te dichtten die de mannen achterlieten. Wonder Woman paste in dat beeld.

Ze groeide op in een Amazone-stam met mythische wortels, die geheel uit vrouwen bestond. Wonder Woman was een krachtige en tegelijk tedere en vredelievende held. Ze werd een bron van inspiratie voor jonge meisjes. Ze was geen hulpeloze dame die gered moest worden en geen spin-off van een andere superheld: ze was zelf de held. Nadat haar schepper, William Marston, in 1947 was overleden, nam schrijver Robert Kanigher het over. Helaas nam daarmee de kracht van Wonder Woman sterk af. Net zoals veel vrouwen na de oorlog weer te maken kregen met het traditionele huishoudelijke ideaal, werd Wonder Woman van haar missie beroofd.

We voelen met je mee, Wonder Woman.

In 1954 publiceerde psycholoog Fredrick Wertham het boek Seduction of the Innocent. Wertham schreef over de moraal in strips en pleitte voor ‘traditionele huishoudens’ en genderrollen: “Ze zijn geen huisvrouwen. Ze voeden geen kinderen op. Moederliefde is helemaal afwezig... Zelfs als Wonder Woman een meisje adopteert, heeft het iets lesbisch.”

De Comics Magazine Association of America (CMAA) werd opgericht in reactie op de zorgen die geuit werden in Werthams boek. De eerst opdracht was om de Comics Code Authority (CCA) te implementeren. De CCA verbood bloedige grafische afbeeldingen, gebrek aan respect voor gevestigde autoriteiten, verhaallijnen die de het huwelijk ondermijnden en alle seksuele toespelingen. Deze code had op alle mogelijke manieren impact op Wonder Woman. Ze verloor haar kracht en karakter; alles moest veranderen, van haar afkomst tot hoe ze eruitzag. Ze was niet meer zozeer bezig met het bestrijden van het kwaad, maar wilde nu opeens trouwen en winkelen.

Na verloop van tijd brak het licht weer door en keerde Wonder Woman terug naar haar wortels. Maar we kunnen gerust zeggen dat dat geen eenvoudige reis was. En niet alleen voor Wonder Woman. Andere superhelden kregen het ook zwaar te verduren door de CCA, die door alle grote uitgevers als richtlijn werd gebruikt tot begin 2000. Een van de superhelden die ermee te maken had, is de volgende op onze lijst...

Supergirl

Er bestaat een dubieuze traditie waarin vrouwen in strips vaak neergezet worden als de “meisjesvariant” van bestaande mannelijke personages. Beroemde voorbeelden hiervan zijn Batgirl, Hawkgirl, Spider-Girl, She-Hulk, en natuurlijk, Supergirl. Niet alleen blijkt hieruit een gebrek aan creativiteit, een gevolg is ook dat sommige van deze vrouwelijke superhelden in zekere zin altijd gezien worden in relatie tot hun, doorgaans beroemdere, mannelijke tegenhanger. 

Hoewel Supergirl of Kara Zor-El ongetwijfeld populairder is dan ooit, is haar geschiedenis ook een van de meest ingewikkelde. Het verhaal over haar afkomst werd verschillende keren veranderd. In een weinig verrassende verklaring zei DC‘s vicevoorzitter Dick Giordano dat Supergirl aanvankelijk bedacht was om mee te liften op de verkoopcijfers van Superman, en dat niet echt was nagedacht over haar personage.  

Na deze weinig belovende start, lieten de redacteuren haar vervolgens sterven in 1985, tijdens de Crisis on Infinite Earths limited series. Haar populariteit bij de fans en status als belangrijk lid van de Supermanfamilie kon dat niet voorkomen. Volgens Infinite Earths-schrijver Marv Wolfman, moest Supergirl sterven om Superman als enige overlevende van Krypton over te houden. 

Gelukkig kwam er toch een happy end voor Supergirl. Kara Zor-El verscheen een paar keer als ‘geest’, voordat ze in 2004 terugkeerde, met andere personages die soms haar naam en kostuum gebruikten. Elf jaar na haar wederopstanding kreeg Supergirl haar eigen tv-serie. Die is al vijf seizoenen in de lucht en er zijn nog geen tekenen dat hij gaat verdwijnen.

De klassieke Supergirl-outfit gedragen door Helen Slater in de film Supergirl uit 1984.

Ms. Marvel

In de loop van de jaren hebben verschillende personages het alias Ms. Marvel aangenomen, om te beginnen Carol Danvers. Zij verscheen ten tonele als geliefde van de mannelijke protagonist Mar-Vell in de serie Captain Marvel uit 1968. Negen jaar later maakte Danvers haar debuut als Ms. Marvel.

Dit was een poging van Marvel om aan te sluiten bij de feministische beweging van de jaren 1970, op dezelfde manier waarop Wonder Woman vrouwelijke werknemers aansprak. Het feit dat de schrijver zijn beeld over vrouwen sinds de jaren 1940 nauwelijks had ontwikkeld, hinderde de pogingen om een nieuwe feministische superheld te creëren enigszins. Avengers No. 200 bevat een verhaallijn waarin Danvers aangerand en bezwangerd wordt door een man met de naam Marcus. In het verhaal wordt het seksuele misbruik niet als zodanig erkend. 

Ms. Marvel speelde tot de vroege jaren 2000 in feite een bijrol, maar daarna nam ze langzaamaan een belangrijker plaats in grote verhaallijnen in. Haar populariteit steeg zodanig, dat ze in 2012 de mantel van Captain Marvel aantrok. Het omruilen van haar gympak voor een nieuw, praktischer uniform, beter passend bij haar militaire achtergrond, maakte haar als Captain Marvel steeds krachtiger. Uiteindelijk kreeg ze haar eigen film in 2018.

De promotie tot kapitein betekende het einde van Ms. Marvel en die naam kreeg daarna een goede bestemming. In 2014 kwam Ms. Marvel #1: No Normal uit met Kamal Khan, Marvels eerste islamitische personage dat tevens een eigen serie kreeg. Khan ontdekte dat ze van gedaante kon wisselen en nam de mantel over van haar idool, Carol Danvers, nadat die Captain Marvel was geworden. 

Kamala Khan als Ms. Marvel is Marvels eerste islamitische personage met een eigen stripserie.

Ms. Marvel #1: No Normal was een bestseller in oktober 2014 en bereikte #2 op de New York Times bestsellerlijst, wat definitief bewees dat lezers geïnteresseerd zijn in verhalen over mensen met verschillende achtergronden, of dat nu vrouwen of gekleurde mensen zijn. Wie had dat gedacht? 

____________________

Vind de originele Supergirl-outfit op Catawiki deze week of blader door onze stripveilingen.

Ontdek meer stripboeken | filmmerchandise en memorabilia

Deze artikelen vind je misschien ook interessant:

Maak je gratis account aan
Bij Catawiki zul je iedere week versteld staan van de indrukwekkende en bijzondere objecten die aangeboden worden. Registreer je vandaag en ontdek onze wekelijkse veilingen, die door ons team van gespecialiseerde experts worden samengesteld.
Deel dit artikel
Close Created with Sketch.
Nog niet geregistreerd?
Door gratis een Catawiki-account aan te maken, kun je bieden op onze 75.000 bijzondere objecten die iedere week geveild worden.
Registreer nu