Door Tom | 12 maart 2020
Stripboeken zijn een prachtige wereld op zich. Ze worden met liefde getekend, blinken uit in creatieve teksten - als onderschrift of in tekstballonnen - en vertellen vaak een spannend verhaal. Niet voor niets zijn ze wereldwijd populair. Maar wat komt er allemaal kijken bij het maken van een stripverhaal? Wat moet je weten en waar moet je beginnen? We spraken met twee striptekenaars, Juapi Coffee Artist en Beniamino Delvecchio, en vroegen hen naar tips voor beginnende tekenaars.
Inspiratie voor je personage
Het ligt misschien voor de hand, maar sterke personages en goede verhaallijn zijn een prima start als je zelf een stripverhaal wilt maken. "Inspiratie kun je overal vinden, in films, boeken, strips en zelfs op straat", zegt Juapi. "Voor mijn illustraties zijn beroemde mensen uit de filmwereld, superhelden en Japanse manga belangrijke inspiratiebronnen".
Zelfs als je werkt op basis van beproefde personages, kun je ze originele trekken of eigenschappen geven. Volgens Beniamino is het de kunst om er iets van je eigen verhaal in te brengen. "Ik werk aan scripts van professionele scenarioschrijvers die tot in detail aangeven hoeveel scènes ik moet tekenen op een pagina en wat daarin moet staan. Toch probeer ik er mijn persoonlijke touch aan te geven, terwijl ik tegelijkertijd de narratieve volgorde van het verhaal respecteer".
Een plan maken
Goede stripverhalen hebben, net als romans, een verteltempo dat bepaald wordt door een opeenvolging van scènes. Plannen en het garanderen van samenhang is een integraal onderdeel van het maken van een stripverhaal. Iedere tekenaar doet dit op zijn of haar eigen manier, maar er zijn wel starttips te geven. Juapi zegt direct in het begin een referentiepunt te creëren, om duidelijk te krijgen waar hij naartoe wil. Dit doet hij grotendeels digitaal, omdat dat sneller gaat.
"Eerst denk ik na over wat ik wil tekenen en zoek ik daar documentatie bij. Dat kan een beeld van internet zijn, een filmframe, een productiefoto, een pop of een foto van mezelf in de gewenste houding. Het gaat erom dat je een referentiedocument hebt dat je kunt gebruiken als basis, en wat ook als referentie kan dienen voor licht en schaduwen."
"Als de illustratie alleen maar een personage afbeeldt, teken ik de schets digitaal. Dat bespaart me uren werk, want ik kan zoveel aanpassingen doen als ik wil, zonder telkens opnieuw te moeten tekenen. Als de illustratie diverse personages telt, maak ik een fotomontage om te zien of de compositie die ik in gedachten hebt, werkt. Een fotomontage maken gaat meestal snel, en zo kan ik zien of de illustratie de gewenste impact heeft als hij af is.
Beniamino is het hiermee eens en zegt dat een conceptvisualisatie van het storyboard een belangrijk onderdeel van zijn proces is. "Ik begin met een concept waarin ik de verschillende scènes visualiseer. Om objecten en de anatomie goed te tekenen, maak ik een pagina met een fotomontage. Daarbij haal ik inspiratie uit foto's die ik online vind, of uit foto's die ik zelf maak".
Je esthetisch doel
De aantrekkingskracht van stripverhalen zit ook in de visuele onderscheidingskracht. Een duidelijk beeld hebben van wat je in esthetische zin wilt bereiken, is een belangrijk onderdeel van het scheppingsproces. Juapi gebruikt bijvoorbeeld een originele verf om zijn werk een unieke uitstraling te geven.
"Het geheim van mijn werk zit in de speciale koffieblend die ik gebruik om te schilderen", legt Juapi uit. "Het kost een paar weken om die te maken, want de verf moet voldoende droog en dik zijn voor zowel fijne lijntjes als massa. Maar het palet dat ik gebruik is al 5 naar niet schoongemaakt".
Het juiste materiaal gebruiken is cruciaal, maar het hoeft niet iets speciaals te zijn, zegt Beniamino. "Ik gebruik een traditioneel potlood om alle details van de scène zo accuraat mogelijk te tekenen. Vervolgens perfectioneer ik dat met genummerde zwarte stiften, een kwast en Oost-Indische inkt. Tot slot gebruik ik waterverf waar nodig. Voor de fijne lijntjes gebruik ik een liniaal en geodriehoek".
Een sterk personage en een eigen stijl
Je eigen esthetiek kennen is een manier om je eigen unieke stijl te ontwikkelen en personages te creëren die zich onderscheiden van de vele al bestaande fictieve helden. Hier gaat het om een bredere samenhang die jou de ruimte geeft karaktereigenschappen uit te werken die lezers aantrekkelijk vinden, en tegelijkertijd bij je eigen artistieke stijl te blijven. "Mijn illustraties hebben iets heel eigenaardigs", zegt Juapi. "Ze zijn sinister zonder grotesk te zijn, schokkend, met splash-afwerking en een opvallend volume".
"Als ik het met goed herinner, waren de laatste personages die ik gecreëerd heb voor een serie epische fantasyromans. Twee van mijn lievelingspersonages waren de tovenares Elfa en de strijder Gryx. Als het gaat om mijn personages, is echter duidelijk te zien welke ik zelf geschilderd heb, en wat kopieën zijn van andere tekenaars. Sinds ik met koffie schilder, hebben veel tekenaars geprobeerd deze stijl te imiteren. In het begin vond ik dat vervelend, maar nu zie ik het als een compliment. Als iets gekopieerd wordt, geeft dat aan dat het goed werk is".
Gun jezelf de tijd
Het lijkt misschien vanzelfsprekend, maar een stripverhaal maken is liefdewerk, wat betekent dat je geduld moet hebben en bereid moet zijn een aanzienlijke hoeveelheid tijd in elke tekening te steken. "Met een complete pagina in zwart-wit, ben ik meestal twee dagen (in totaal 20 uur) bezig", zegt Beniamino. "Het kost me in totaal drie dagen om een complete pagina in kleur te maken".
De benodigde tijd is uiteraard relatief, zegt Juapi, maar zelfs een enkele illustratie vraagt om flink wat tijd. "Als die illustratie maar één personage telt, kan het maken - van schets tot eindresultaat - 4 tot 8 uur tijd kosten. Dat is bijna een dag werk voor één illustratie. Als de illustratie diverse personages telt, met achtergronden, of als de ze groter zijn dan normaal, ben ik er meestal ongeveer een week mee bezig".
Blijf toegewijd en nieuwsgierig
Omdat het maken van een strip zoveel tijd kost, is het cruciaal om veerkrachtig te zijn; je moet kunnen omgaan met je eigen frustraties en de feedback van anderen. "Als je cartoonist of illustrator wilt worden, raad ik aan om consequent te zijn, om elke dag hard te werken en niet te stoppen als je werk afgewezen wordt", zegt Juapi. "In dit vak leer je continu nieuwe dingen. Je moet studeren, je moet tekenen, je moet jezelf omringen met dingen waar je van houdt en ze in je studio zetten. Als tekenen je passie is, als tekenen je leven is, zullen je inspanningen ertoe leiden dat je vroeg of laat van je hobby een manier van leven kunt maken".
Continu werken aan je vaardigheden is ook volgens Beniamino belangrijk. "Het is tegenwoordig niet eenvoudig om van striptekenen te kunnen leven. Maar als de passie er is, is het de moeite waard om het te proberen. Begin met het ontwikkelen van vaardigheden zoals kwaliteitstekenen en maak gebruik van alle nieuwe tools die de technologie tegenwoordig biedt. Ik raad ook aan om consequent aan het werk te blijven en geen pauzes in te lassen, zodat je jezelf continu verbetert. Het is belangrijk veel aandacht te besteden aan anatomie en perspectief - die twee dingen zijn van essentieel belang in strips. En blijf jezelf ook vergelijken met anderen, vooral als zij meer vaardigheden hebben. Zo leer je de fijne kneepjes van het vak".
Beleef plezier aan het proces
Als je wilt leren hoe je een stripverhaal maakt, is de passie er waarschijnlijk al. Maar die kan gaandeweg verdwijnen. Herinner jezelf aan wat je zo leuk vindt aan strips en visualiseer het eindproduct om jezelf te motiveren. Als dat niet werkt, richt je dan op de delen van het proces waar je echt plezier aan beleeft. "Mijn favoriete deel van het proces is absoluut het inkleuren met waterverf", zegt Beniamino. "Omdat dit de meest complexe fase van het maken van de tekening is. Als de tekening goed gemaakt is, is het kleuren tot op zekere hoogte eenvoudig. Ik hou ook van het "borduren" van de tekening door kleurgebruik, om zo het meest beeldende en realistische effect te krijgen".
"Ik hou van het hele proces, van begin tot eind", zegt Juapi. "Maar ik geniet vooral van het moment waarop ik kan beginnen met het gebruik van de koffie. Het saaiste moment is het overtrekken van de tekening op de kaart. Maar dit is zo belangrijk dat het me niet uitmaakt als dat iets langer duurt dan ik had gepland. Een goede basis is 60% van het werk voor de illustratie. De rest is het creëren van iets moois, laag voor laag".
Wat is een "goede" strip?
Er bestaat geen tactiek voor originaliteit of het creëren van iets wat iedereen mooi vindt. En misschien is dat ook je doel niet. Of het nu gaat om het proces of het eindproduct, Beniamino zegt dat smaken verschillen. Escapisme, diversiteit en avontuur zijn enkele van de ingrediënten die hij persoonlijk graag ziet.
"Wil een strip mijn aandacht trekken, dan moet hij origineel zijn en een nieuw soort avontuur ademen. Er moet culturele diversiteit uit spreken, of de strip moet me meenemen in nieuwe realiteiten, landen en tradities. Ik denk dat we onze behoefte aan avontuur projecteren in stripverhalen, onze behoefte om speciaal en heldhaftig te zijn. Alles wat we niet in ons dagelijkse leven kunnen ervaren. Daarom doen superhelden het zo goed".
____________________
Neem een kijkje bij onze stripveilingen. Of sluit je aan bij onze vertrouwde community van creatieven en verzamelaars, en word verkoper op Catawiki.
Ontdek meer stripboeken | boeken
Deze artikelen vind je misschien ook interessant:
Zolderverhalen: Het leven op een pagina met Didier Tronchet
Hoe Pilote de Franse stripkunst vleugels gaf
Een geschiedenis van vrouwen in strips via drie superhelden